KLEINE STAANDE KLOK Daniel van Barkel Ca. 1735 Nederland

M&R4a

KLEINE STAANDE KLOK
Gesigneerd: Daniel van Barkel
Circa 1735
Nederland

Uurwerk
Messing platine-uurwerk met messing raderen en stalen assen. Het gaandwerk heeft een ankergang met secondenslinger. Het gaandwerk wordt aangedreven door een 21 kilo wegend gewicht. Het gewicht is vervaardigd van lood en met messing bekleed.

Wijzerplaat
De getoogde messing wijzerplaat is voorzien van een verzilverde cijferring. Hierin zijn zwart ingelakte Romeinse cijfers gegraveerd voor de uuraanduiding, Arabische cijfers voor de vijf-minutenaanduidingen en een rand met streepjes voor de overige minuten. Tussen de Romeinse cijfers in zijn versieringen aangebracht voor de halfuuraanduidingen. De streepjes in de binnenste rand duiden de kwartieren aan. Boven in het centrum van de wijzerplaat is door een luikje de datum zichtbaar. Het opwindgat voor het gaandwerk bevindt zich ter hoogte van de IIII. De uur- en minuutwijzers zijn vervaardigd van geblauwd staal. In de cijferring, tussen de VII en de V, is de gegraveerde signatuur Daniel van Barkel aangebracht. In de toog van de wijzerplaat is de schijngestalte van de maan te zien. Tevens wordt hier de maandatum aangegeven. De verzilverde omranding van de toog is versierd met gegraveerde mythologische figuren. Het is een voorstelling van de verdrijving uit het paradijs. De achterzijden van de cijferring, datumring en maanschijf zijn voorzien van de gegraveerde initialen A.S. van de graveur Abraham Starre. In de vier hoeken naast de cijferring zijn reliëfgegoten messing hoekornamenten ter versiering aangebracht.

Kast
De klokkast is fraai geproportioneerd en vervaardigd van eikenhout dat met noten- en wortelnotenhout gefineerd is. De getoogde afneembare kap is aan de bovenzijde ajourgezaagd. Boven op de kap staat messing figuren. De klok wordt bekroond door Atlas. De kap is eveneens versierd met een kuif. De wijzerplaat wordt aan de voor- en achterzijde geflankeerd door zuilen voorzien van messing basementen en kapitelen. In de romp bevindt zich een deurtje, voorzien van een slingervenster. De voet van de kast is uitgerust met knieën. De klok rust op 2 bolpoten.

Gangduur 1 jaar

Hoogte 257 cm.
Breedte 53 cm.
Diepte 27 cm.

Literatuur
– J. Zeeman, De Nederlandse staande klok, blz. 284-289.
– E. Morpurgo, Nederlandse klokken- en horlogemakers vanaf 1300, blz. 6.
– H.M. Vehmeyer, Antieke uurwerken, Een familieverzameling, blz. 506.

Van Barkel
Daniel van Barkel werd vermoedelijk in 1708 geboren in Norden/Groningen. Hij was werkzaam in Groningen vanaf 1728. Wordt het laatst genoemd in 1761. Zijn zuster Ida huwde met de uurwerkmaker Dirk Jansz. Spoor die zich in Westerbork vestigde.