Franse mechanische clown met speelwerk, G. Vichy Ca. 1890

M&R246

Zeldzame mechanische clown met speelwerk
Toegeschreven aan Gustave Vichy
Circa 1890
Frankrijk

De clown
Deze zeldzame clown met een stoel balancerend op zijn voorhoofd is geheel in de stijl van Vichy gemaakt en kan aan hem worden toegeschreven. De clown wordt in beweging gezet door het uittrekken van het gestyleerde eikelknopje  waarbij een melodie ten gehore wordt gebracht. Het lijf, het porseleinen hoofd en de stoel bewegen. Het originele zijden kostuum is afgewerkt met linten, parelmoeren knoopjes en kant en de clown draagt lederen schoentjes en wollen sokjes. Het geheel staat op een houten sokkel bekleed met roze velours en versierd met bolletjesguirlandes en kwastjes.

De maker
Gustave Vichy werd in 1839 in Parijs geboren. Als kind hielp hij zijn vader in zijn winkel met mechanisch speelgoed. De winkel ging failliet toen Gustave nog maar 23 was, maar de jongeman besloot het familiebedrijf te redden. Na het verkrijgen van octrooi op de vervanging van enkele houten en metalen onderdelen in de mechanismen, richtte hij zijn eigen fabriek op. De productie was gericht op automaten met speelwerk in plaats van mechanisch speelgoed. Vichy trouwde in 1864 met Maria-Teresa Burger die modeontwerper was en de kleding naaide voor de poppen. In een poging zijn eigen weg te vinden, begon Vichy de constructie van de automaten te verbeteren en schonk hij speciale aandacht aan de poppenkleertjes die zijn vrouw creëerde volgens de laatste modetrends. Vichy was de eerste fabrikant die het hele productieproces in zijn eigen kleine werkplaats deed plaatsvinden. In 1878 ontving het bedrijf de zilveren medaille op de tentoonstelling in Cherbourg en in 1880 de gouden op de Wereldtentoonstelling in Melbourne. De kinderen van Vichy raakten geleidelijk betrokken bij het familiebedrijf. Zijn zoon Henry hernoemde het bedrijf tot G&H (Gustave & Henry). In deze periode werden de bekendste automaten “Pierrot on the Moon” en “Moon of the Century End” gemaakt. Nadat Henry met de firma “Lioret” die fonografen produceerde, had onderhandeld, was hij de eerste automaatfabrikant die een fonograaf in zijn poppen toepaste. Een van zijn meest bekende modellen daarvan is “A French Soldier-Trumpeter”. Na de dood van Vichy senior in 1904 verkocht de familie het bedrijf aan August Triboule, een voormalige werknemer.

Gangduur: Het mechaniek en het speelwerk kan per opwinding acht keer functioneren

Hoogte: 59 cm.

Literatuur
Cristian Bailly, Automaten, das goldene Zeitalter 1848-1914, blz. 63 en 111.